Jak zakończyć rok szkolny, aby wszyscy mieli poczucie sukcesu?

Dlaczego zakończenie tego roku jest szczególnie ważne?

• Bo za nami bardzo długi czas zdalnej edukacji.
• Bo zmienił się świat/życie każdego z nas.
• Bo siedzieliśmy w domu.
• Bo żyliśmy w izolacji.
• Bo uczniowie nie widzieli się przez wiele miesięcy.
• Bo nasze zespoły się mocno porozpadały!
• Bo rozpadł się nas dotychczasowy świat, który dawał nam poczucie bezpieczeństwa, przynależności.

Ostatnie półtora roku zmieniło nasze życie. I nie chodzi o to, czy to jest dobre, czy złe. {Po prostu funkcjonujemy w innej rzeczywistości. Nauczyliśmy się korzystać z dobrodziejstw narzędzi online, ale nasze mózgi i ludzkie potrzeby pozostają niezmienne. Bez poczucia bezpieczeństwa, przynależności, uznania i szacunku nie będziemy myśleć o rozwoju i uczeniu się. Warto przypomnieć sobie piramidę potrzeb Abrahama Maslowa, aby w pełni to zrozumieć.

Kolejne ważne pytanie: po co jest zakończenie roku? Co chcemy dzięki niemu osiągnąć?

Można by je poszerzyć i zapytać – po co kończymy projekty? Po co świętujemy, kiedy kończymy swój kolejny rok życia, albo kolejny rok funkcjonowania naszej organizacji?!

Po to, aby uświadomić sobie, jak wiele osiągnęliśmy, jak wiele pracy i trudu nas kosztowało, aby znaleźć się tu, gdzie się znajdujemy.

Czy tradycyjne obchody zakończenia roku rzeczywiście temu służą? Zazwyczaj jest to bardzo nudna uroczystość, podczas której najwięcej czasu zabiera wręczanie świadectw z czerwonym paskiem i nagród uczniom, którzy mają najlepszą średnią ocen. A co to, tak naprawdę oznacza, że masz najlepszą średnią? Można by powiedzieć – jeśli jesteś doby we wszystkim, to znaczy, że nie jesteś dobry w niczym. Bo jeśli masz swoją pasję, to nie chcesz tracić czasu na uczenie się na maksa tego, co Cię nie interesuje. Może też oznaczać, że jesteś wybitnie zdolnym uczniem – ale czy na pewno Twoje zdolności są dobrze ukierunkowane przez dorosłych? Bo jeśli bierzesz udział we wszystkich możliwych konkursach od matematyki przez chemię, historię i język polski o olimpiadzie języka angielskiego nie wspominając, to… gdzie są twoje zainteresowania i pasje drogi uczniu?!

Może to też oznaczać, że masz zasobnych rodziców, którzy zafundowali Ci korepetycje z wielu przedmiotów i dzięki temu dajesz sobie radę w zdobywaniu dobrych stopni. Ale to już temat na osobny wpis na bloga.

Uważam, że najwyższy czas skończyć z tą stachanowszczyzną. Czas na takie zakończenie roku szkolnego, podczas którego, każde dziecko, każdy uczeń poczuje, że warto było się starać, nawet jeśli nie mam super średniej. Warto też tak zorganizować zakończenie roku, aby budować zespół klasowy, bo jak wiadomo uczenie się przebiega najlepiej w grupie.

Warto więc zmienić dotychczasowe tradycje choćby minimalnie, aby budować kapitał emocjonalny i społeczny uczniów i zespołów klasowych oraz nauczycieli i zespołu społeczności szkolnej.

Jak zorganizować zakończenie roku szkolnego na poziomie zespołu klasowego, a po pewnych modyfikacjach na poziomie całej szkoły? Co możecie zrobić?

Oto kilka pomysłów:

1. Kolaż – nasza klasa. Każdy uczeń przygotowuję na kartce A4 lub A3 coś o sobie. Może to mieć formę mapy mentalnej, naklejonych fragmentów gazet, zdjęć itp. Nauczyciel mprzygotwouje duży paier, albo duży fragment pustej ściany. Ucziowie kolejno naklejają swoją częś, opowiadając, co tam jest i dlaczego się tam znalazło. Warto ukierunkować uczniów, aby koncentrowali się na swoich mocnych stronach.
2. Wspólny obraz „Jaka jest nasza klasa”. Nauczyciel przygotowuje duży arkusz  papieru albo inną płaszczyznę (karton, szary papier itp.), na którym uczniowie wspólnie tworzą dzieło pt.: Nasza kasa. Można to poprzedzić pracą warsztatową, podczas której uczniowie zastanowią się nad tym: jak jest nasza klasa.
3. Uczniowie organizują wystawę: „Jak minął nam rok”.  Zapraszają rodziców i nauczycieli. Klasy mogą też wzajemnie oglądać swoje wystawy. Ważne jest, aby sami zdecydowali jaki będzie format tego podsumowania. Można połączyć uczniów w zespoły, aby każdy zespół przygotował swoje podsumowanie
4. Filmik: mój rok szkolny – każdy nakręca swoją wypowiedz, potem montowane to jest w całość.
5. Uczniowie przygotowują prezentację: co się zmieniło u nas od początku roku do końca. Pokazują na spotkaniu klas (skład zależny od wielkości szkoły).
6. Uczniowie organizują wystawę – nasze sukcesy. Każde dziecko przygotowuje swoje eksponaty: piękny rysunek, klasówka,  itp. daje krótki opis –
   z jakim sukcesem jest związany ten eksponat.
7. Gra o naszej klasie – uczniowie sami ją tworzą J Pracujemy tylko na pozytywach! Można pracować w zespołach – wtedy powstanie kilka gier.
8. Zestaw krzyżówek o naszej klasie.
9. Wychowawca pisze list do każdego ucznia – to największa nagroda jaką może otrzymać uczeń J
10. Folder: nasze wakacje. – to już przyszłościowo. Tam będziemy umieszczać zdjęcia z wakacji.

Zakończenie roku szkolnego – dla całej społeczności szkolnej.

1. Wspólny program uczniów przypoominający najważniejsze momenty z życia szkoły w mijającym roku szkolnym. Każda klasa przygotowuje swój transparent, swoją piosenkę, okrzyk. Ubiera się jakoś specjalnie – np. w jeden kolor, itd. Program kończy się wspólnym okrzykiem, piosenką itp. (zamiast nagród dla wybranych uczniów rodzice fundują pizzę i picolo dla wszystkich). Dyrekcja wygłasza przemówienie – gratuluje wszystkim sukcesów i życzy dobrych wakacji J
2. Szkoła jak puzzle. Wielki prostokąt dzielimy na tyle puzzli, ile jest klas. (Jeśli szkoła jest duża to można to zrobić poziomami, albo osobno każdy np. klasy I-III, IV-VI, i VII-VIII.) Każdy zespół klasowy ma wykonać swój puzzel. Zamiast puzzli może być pociąg z wagonikami, kolejka linowa, tramwaj, itd. Itp. Ważne, aby kolejne klasy łączyły się w jedną całość. W ten sposób budujemy poczucie wspólnoty i przynależności do społeczności szkolnej. Można dodać puzzel lub wagonik z nauczycielami, rodzicami, obsługą i administracją, dyrekcją itd., itp.
3. Książka o naszej szkole – każda klasa dysponuje dwoma strona książki. Ma przygotować coś, co zaprezentuje cały zespół klasowy. Może to być krótki tekst, zdjęcia, rysunki itd., itp. Szkolny komitet redakcyjny przygotowuje skład itp. Z funduszy rady rodziców można wydrukować. Każdy uczeń dostaje swoją książkę o szkole J To samo można zrobić na poziomie klasy J Można też stworzyć taką książkę tylko w formie e-booka. Na pewno taniej.
4. Wspólna piosenka – wszyscy wybierają jakąś piosenkę. Potem każda klasa się jej uczy i podczas spotkania na zakończenie roku wspólnie wykonują. Dyrekcja dziękuje za wspaniały rok, życzy miłych wakacji i… zakończenie zakończone.
5. Wspólny taniec – analogicznie jak piosenka. Może być belgijka, albo papaya dance https://www.youtube.com/watch?v=lrkJAbdUeg4&t=12s albo cokolwiek, co jest dla Was dobre.

Można też stworzyć taką tradycję, że co roku odchodząca klasa wskazuje, jaki taniec cała szkoła wykona na koniec. Opracowują choreografię, uczą przedstawicieli klas. Uczniowie ćwiczą w szkole i domu. W dniu zakończenia roku – wielki finał i wspólne wykonanie, oczywiście udokumentowane.

www.youtube.com/watch?time_continue=12&v=lrkJAbdUeg4&feature=emb_logo

www.smiesznefilmy.net/filipinska-armia-tanczy-papaya-dance

www.youtube.com/watch?v=cbIrS_fdEwg

6. Można też nauczyć się wspólnie wykonywać utwór na grzebieniu, itp. Ważne jest, aby cała szkolna społeczność najpierw zainwestowała swój czas i energię w nauczenie się czegoś i przygotowanie, a potem wspólnie to wykonała. Nawet jeśli nie wszystko będzie idealnie, to pamiętajcie, że najważniejszy w tym wszystkim jest proces przygotowania, a nie perfekcyjny rezultat.
7. Gra terenowa lub miejska. Starsi uczniowie przygotowują „grę” na smartfona. W każdej klasie tworzy się „drużyny”, składające się z rodzica ochotnika + kilkoro uczniów. W dniu zakończenia roku, każda drużyna startuje z innego miejsca, a spotykają się np. na placu szkolnym. Wspólna zabawa, świętowanie J
8. Przemarsz przez wiś, miejscowość, dzielnicę… Zapowiedzcie, że w dniu zakończenia roku szkolnego przez Waszą miejscowość, wieś, miasto, dzielnicę… przejdzie pochód uczniów, rodziców, nauczycieli. Zaproście okolicznych mieszkańców. Napiszcie, ogłoście w radiostacji, zróbcie plakaty… Dodajcie, gdzie i czym ten pochód się zakończy. Może na boisku szkolnym wspólnym śpiewaniem? A może jeszcze inaczej. Dodajcie, że na zakończeniu będą stoły, na których może się znaleźć ciasto, owoce, lemoniada itp.

Kochani, najważniejsze, żeby zakończenie roku stało się okazją do tego, aby choć w minimalnym stopniu dać nam samym i uczniom poczucie bezpieczeństwa, przynależności, uznania i docenienie tego, co zrobiliśmy.

Aby wszyscy we wrześniu z radością wracali do szkoły!