Czy system oceniania w szkole jest dobry?

System oceniania w szkole budzi wiele kontrowersji. Na licznych forach rozgorzała dyskusja o… testach, sprawdzianach, ocenianiu. Jedni piszą, że bez tego się nie da, ponieważ uczniowie potrzebują sprawdzianów, kartkówek i ocen wyrażonych stopniem. Inni uważają, że to bez sensu, bo kiedy stawiamy stopnie, uczniowie chcą mieć więcej tych wyższych ocen, a samo uczenie się schodzi na dalszy plan! Należy więc zadać sobie pytanie o to, czy oceny w szkole są najważniejsze.

Jak oceniać uczniów?

Czuję, widzę i słyszę, że szkolny system oceniania wymaga uporządkowania.

Podstawowe pytania, które powinien zadać sobie każdy nauczyciel to: co i kiedy sprawdzam? Oraz jakie są funkcje oceny.

To, o czym nikt nie pisze to konieczność oddzielenia procesu uczenia się od momentu sprawdzenia, ile uczniowi udało się nauczyć. Niestety bardzo niewielu nauczycieli oddziela te dwa etapy.

Ocenianie w szkole — jak powinno wyglądać?

W sporcie mamy sezon przygotowań, a potem sezon startowy. Właśnie wtedy okazuje się, jak dobrze przygotowaliśmy się do tego, aby sprawdzić swoje umiejętności.

W szkole – mimo obowiązującej w rozporządzeniu o ocenianiu konieczności oddzielenia oceniania wspierającego rozwój ucznia (w procesie uczenia się) i oceniania sumatywnego, czyli sprawdzającego, ile się nauczył w tym procesie uczenia się – większość nauczycieli w ogóle tego nie rozróżnia! Stawiają stopnie w procesie i takie same stopnie podczas sprawdzania efektów uczenia się. A form oceniania jest bardzo wiele. Podczas szkoleń dla rady pedagogicznej Twoi nauczyciele mogą poznać inne niż stopnie, formy sprawdzania wiedzy u uczniów. Np. konstruktywna informacja zwrotna też jest formą oceny i właśnie na niej powinien opierać się system oceniania w szkole. Właśnie takie ocenianie sprawia, że uczeń uzyskuje informacje na temat tego, co już wie/umie, a nad czym jeszcze potrzebuje popracować i jak ma to zrobić!

W sporcie jest to absolutnie jednoznaczne! Po co zawodniczce uczącej się wykonywać piruet ocena punktowa? Czy od tego dowie się, jak ma doskonalić wykonywanie piruetu?! Nie. Ona potrzebuje informacji.

Tak samo powinno wyglądać ocenianie w szkole. Na etapie uczenia się – konstruktywna informacja zwrotna. Kiedy podsumowujemy uczenie się uczniów i sprawdzamy, czego się nauczyli, wtedy można stosować inne formy oceniania: stopnie, punkty, procenty… Pamiętajmy, że obowiązkowa ocena wyrażona stopniem jest tylko na koniec roku. Właśnie z tą świadomością powinien być konstruowany system oceniania zarówno w szkole średniej, jak i podstawowej.

Funkcje oceniania w szkole — wypracuj odpowiedni system

Co sprawdzasz nauczycielu – postęp w uczeniu się, czy to ile uczeń się nauczył?

Kiedy sprawdzasz – w procesie uczenia się, czy na jego zakończenie?

Po co sprawdzasz – żeby wesprzeć ucznia w uczeniu się czy żeby sprawdzić, ile się nauczył!

Uf! Jeśli wszyscy nauczyciele będą mieć jasność, jakie są funkcje oceniania oraz zapamiętają kiedy jest proces uczenia się, a kiedy podsumowujemy ten proces, życie ich i ich uczniów stanie się o wiele prostsze! Centrum Doskonalenia Nauczycieli chętnie pomoże w podniesieniu ich kompetencji właśnie w tym zakresie!